بوستان

کاهو یا چیزی که در دنیای غرب بنام سالاد از آن استفاده می‌شود نمونه های فراوانی دارد من تا کنون ده‌ها نوع از آنرا کشت کرده‌ام و همه را هم برای تهیه سالاد استفاده می‌کنم.

این نوع که من امسال کشت کردم که در عکس‌ها می‌بینید چند نوع کاهوی برگ است یا همان که به انگلیسی leaf lettuce گفته می‌شود. فرق این نوع سالاد در این است که شما می‌توانید برگ برگ آنرا بکنید و خود گیاه باقی می‌ماند و ادامه حیات می‌دهد و در تمام فصل می‌توانید از آن بهر برداری کنید.
علاقه من به این نوع سالادها پارسال زیاد شد وقتی که دیدم توی مغازه‌ها مخلوطی از این نوع سالادها را با هم می‌فروشند. پس از چند بار خریدن و امتحان دیدم این بهترین نوع سالاد برای نهار است (نهار هر روز من سالاد است)
گیاه کاهو یا سالاد را می‌توانید همین گونه که در تصاویر می‌بینید در گلدان‌های کوچک یا بزرگ کشت کنید اگر فضای زیادی در اختیار دارید سعی کنید کاهو را در گلدان‌های بزرگتر کشت کنید. در تصاویر که می‌بینید من از ظروف ماست پلاستیکی یا گلدان های نیم لیتری و یا حتی کوچکتر استفاده کرده‌ام.
در مرحله اول کشت ظروفی که استفاده کردم حتی کوچکتر هستند و به مرور که سالادها بزرگ شده‌اند آنها را به ظروف بزرگتر انتقال داده‌ام.

چیزی که باید در نظر داشته باشید این است که هر چه محیط گیاه کوچکتر باشد آب و کود دادن باید زود به زود انجام شود.
در این ظرف‌ها که می‌بینید با در نظر گرفتن حرارت محیط هر چهار روز یک بار آبیاری می‌کنم. آبیاری هم بطور اتوماتیک بوسیله پمپ‌هایی که در پس زمینه تصاویر می بینید انجام می‌شود.
کود هم از نوعی است که در آب حل می‌شود و همراه با آب به گیاه داده می‌شود.
گیاه کاهو نیاز به حرارت زیاد ندارد به همین دلیل من معمولا زمستان‌ها آنرا در زیرزمین خانه کشت می‌کنم. زیرزمین خانه حرارت زیادی ندارد تنها با افزودن نور و گرمایی که از لامپ‌ها تولید می‌شود. درجه حرارت اتاق(دو متر مربع) در روز که چراغ ها روشن هستند ۲۰ درجه سانتیگراد می‌شود و شب ها ۱۶ درجه. در حقیقت این اتاق کوچ یک انباری است و نه اتاق ولی برای اینکار کفایت می‌کند.
برای کشت، اول بذر کاهو را در ظروف کوچک کشت کنید بعد از اینکه گیاه به رشد دو تا سه هفته‌ای رسید آنها را به ظروف بزرگتر منتقل کنید
ظرفی که در تصویر کشت اولیه می‌بینید با اندازه ۱۰x۱۰ مخزن است و ابعاد هر مخزن ۲۳ میلیمتر در ۲۳ میلیمتر است
در هر مخزن دو یا سه بذر کشت کنید بعد از یکی دو سه روز که جوانه ها ظاهر شد به مرور زمان بهترین‌ها را در هر مخزن نگهدارید و ضعیف ترها را بکنید و دور بریزید با این روش بهترین و قویترین گیاه‌ها رو نگه می‌دارید و ضعیف ترها را دور می‌ریزید.

بعد از اینکه سالاد ها به اندازه کافی رشد کردند آنها را به ظروف بزرگتر منتقل کنید. انتقال دادن را هم می توانید باز در دو یا سه مرحله انجام دهید و هر بار ظرف را کمی بزرگتر کنید. نیاز نیست یک مرتبه از ظرف 20 میلیمتری به یک ظرف نیم لیتری منتقل کنید.
سالاد نیاز به آب زیاد دارد و اگر گرما زیاد باشد و آب کافی دریافت نکند سالادها شروع می‌کنند به گل دادن و تولید بذر.
برای پیدا کردن مقدار آب کافی است در ظرف سالادها مقداری آب بریزید و پس از ۱۰ تا ۱۵ دقیقه همه آب باید جذب شود اگر آبی باقی ماند به این معنی است که آب زیاد داده‌اید با این روش می‌توانید مقدار آب مورد نیاز را مشخص کنید. دقت کنید آب زیادی باعث لجن بستن روی سطح خاک خواهد شد و گیاه را ضعیف می کند و به مرور زمان گیاه خواهد مرد. آب زیادی بدتر از آب کم دادن است.

اول توضیح بدهم اینکه می‌نویسم کشت در گلدان به این معنی نیست که گیاه متفاوتی تولید خواهد شد. هیچ فرقی بین کشت در باغچه یا باغ یا گلدان نیست! تنها فرق در این است که وقتی شما گلدان را برای کشت در نظر گرفتید باید بدانید که گیاه نیاز به توجه بیشتری دارد تا باغچه. یا اینکه شما در گلدان می‌کارید زیرا در جایی که شما زندگی می‌کنید طول فصل بهار و تابستان به اندازه‌ای نیست که شما بتوانید یک گیاه کامل تولید کنید و ثمر آنرا بدست بیاورید قبل از اینکه زمستان جان گیاه را بگیرد. در نتیجه مجبورید گیاه را در منزل یا گلخانه در دمای مناسب پیش کشت کنید.

۱. انتخاب بذر یا نمونه گوجه فرنگی
همانگونه که در تصویر می‌بینید من از یک نوع گوجه فرنگی گیلاسی استفاده کرده‌ام. راستش را بخواهید این در حقیقت یک گوجه فرنگی گیلاسی به معنی شناخته شده آن نیست! تنها اندازه آن کوچک است و کمی هم مزه گوجه گیلاسی می‌دهد. در ضمن گوجه هزار و یک نوع دارد که بررسی انواع آن در این مقوله نمی‌گنجد. تنها دلیل اینکه من از این نوع بخصوص استفاده کردم این است که این یک نوع گوجه بوته‌ای است و نه از نوع گوجه‌های گلخانه‌ای که این روزها بطور گسترده از طرف همه تولید کنندگان عمده استفاده می‌شود. این نوع همان گونه که در عکس‌ها می بینید قد کوتاهی دارد و بسیار پر تولید است. سر تا پای بوته پر می‌شود از گوجه فرهنگی های کوچک و خوشمزه.

تازه جالب است بدانید که همه این بوته‌ها که در عکس می‌بینید از یک گیاه مادر که پارسال داشتم قلمه گرفته شده. سال گذشته بر حسب اتفاق یک گوجه خوب و پر ثمر کشت کردم وقتی نتیجه کار را دیدم تصمیم گرفتم از آن یکی دو تا قلمه بگیرم برای امسال. همین شد که این گوجه فرنگی اولی که می‌بینید قلمه گرفته از گوجه پارسال است. در حقیقت این یکی نزدیک به یک سال سن دارد. پارسال در اواخر فصل پائیز قبل از مردن بوته مادر دو قلمه از آن گرفتم که این یکی، یکی از آن دو است.

2. پیش کشت
معمولا برای کشت گوجه فرنگی از بذر استفاده می‌کنند و در دنیا مدرن کشت و صنعت حتی بوته‌ها را با ماشین‌های مدرن پیوند می‌زنند تا بتوانند با ترکیب دو نوع گیاه بوته‌هایی مقاوم تر و با تولید بیشتر و کیفیت بهتر بدست بیاورند. ولی در دنیا کوچک ما علاقمندان به گل و گیاه روشهای معمولی اکتفا می‌کند.
از همین جهت اگر گیاه خوبی در دسترس دارید حتما از آن قلمه بگیرد وگرنه با کشت بذر در گلدانهای کوچک پس از اینکه گیاه به اندازه‌ای رسید که بتوانید تشخیص دهید کدام گیاه بهتر است بهترین را انتخاب و استفاده کنید. معمولا وقتی شما 10 دانه بذر را کشت می‌کنید درصدی از آن چندان سالم و خوش ریخت و قیافه و قوی نمی‌شود. در نتیجه بهتر آن است که اگر نیاز به پنج بوته دارید حداقل 10 تا 15 بذر کشت کنید. خصوصا اگر بذرتان کهنه باشد و درصد نتیجه کم.

3. محل و روش نگهداری
گوجه فرنگی گیاهی است سخت جان تنها چیزی که می‌تواند جان آنرا بگیرد کم آبی است. من هنوز ندیده‌ام یک بار حتی یکی از گوجه فرنگی های من به دلیل دیگری بمیرد. پس اگر گوجه فرنگی کشت می‌کنید حتما آبرسانی به آنرا در درجه اول اهمیت قرار بدهید. معمولا اگر بتوانید آبیاری را قطره‌ایمنظور از آبیاری قطره‌ای یک سیستم پیچیده و گران نیست. شما حتی می‌توانید با سوراخ کردن سر یک بطری و وارونه آویزان کردن آن بالای گیاه آب آنرا قطره ای تامین کنید. انجام بدهید بهتر است. هم گیاه می‌داند چقدر آب در روز دریافت می‌کند و هم شما زیاد نیاز به مراقبت کردن ندارید. خصوصا وقتی در گلدان کشت می‌کنید بسته به مکانی که زندگی می‌کنید باید مقدار آب مورد نیاز را در نظر بگیرید. امسال در نروژ گرمای بی سابقه‌ای داشتیم به همین دلیل من تقریبا هر روز و تقریبا دو بار در روز به این گلدان‌های گوجه فرنگی آب داده‌ام.
گوجه فرنگی از گرمای زیاد بدش نمی‌اید البته در صورتی که آب کافی به آن بدهید. اگر مکانی دارید که از نور کافی خورشید برخوردار است این بهترین انتخاب است.
نکته دیگر اینکه هر از چندی باید به آن کود بدهید. حتی اگر در مرحله کشت در گلدان به گِل گلدان کود هم افزوده باشید باز پس از مدتی گیاه نیاز به کود دارد. کود را باید بسته به نوع کودی که استفاده می‌کنید مقدار مورد نیاز را پیدا کنید. بهتر آن است که توضیحات روی بسته کود را بخوانید و بر طبق دستور داده شده از کود استفاده کنید.

* بادمجان ارمنی: ارمنی بودن بادمجان از گفته‌های ویکی پدیا است من بی گناهم!